پلاتین زانو به نوعی از جراحی گفته می شود که در آن، سطوح مفصل آسیب دیده و خراب شده، برداشته شده تا مفصل مورد نظر، با درد کمتری حرکات خود را انجام دهد. در جراحی آرتروپلاستی، از مفصل تعویضی یا پلاتین برای بیمار استفاده می شود. اولین نکته در مورد پلاتین زانو، عمر مفید مفصل تعویضی است که به عوامل و فاکتور های مختلفی، بستگی دارد. مواردی مانند، استفاده از مفصل تعویضی با کیفیت، درست کار گذاشتن مفصل توسط جراح ماهر و با دقت، مراقبت های بعد از عمل پلاتین و غیره، از عوامل موثر بر کیفیت و عمر مفید پروتز های زانو است. نکته بعدی، اقدامات قبل از تعویض مفصل زانو است که شامل، اقدامات پارا کلینیکی و رادیوگرافی از مفاصل مبتلا، انجام آزمایشات بررسی کم خونی، عفونت، التهاب و غیره، بررسی دارو های مصرفی بیمار و تنظیم دارو ها و غیره می شود. در این مقاله از زاپیاشاپ به تمامی نکات پلاتین زانو خواهیم پرداخت.
چه زمانی پلاتین زانو قرار می دهند؟
به طور کلی، تعویض مفصل یا عمل پلاتین زانو، زمانی انجام می شود که مفصل زانو به اندازه ای ساییده و خراب شده که راه رفتن بیمار، سخت و با درد زیاد همراه است. در این شرایط، حتی استراحت و استفاده از مسکن ها نیز، تاثیری در بهبود حرکت بیمار و کاهش درد ندارد. در این زمان، درمان های طبی کافی نبوده و کیفیت زندگی بیمار تحت تاثیر قرار می گیرد. عدم انجام جراحی در این شرایط، موجب تغییرات و اختلال در عملکرد مفاصل مجاور، انحراف اندام ها، ضعف عضلات و زمین خوردن و شکستگی ها، افسردگی، چاقی، دیابت، افت کیفیت حرکتی و غیره خواهد شد. به طور کلی، دو عامل تشخیص و پیشنهاد پزشک معالج به همراه احساس افت کیفی در زندگی بیمار، از مهم ترین عوامل تعیین کننده زمان انجام عمل پلاتین زانو هستند.
مطالعه بیشتر: همه چیز درباره عمل تعویض مفصل زانو
آیا عمل پلاتین زانو خطر دارد؟
عمل جراحی زانو نیز مانند هر عمل دیگری، با عوارض و خطراتی همراه است. خطراتی مانند عفونت، لخته شدن خون در ورید پا یا ریه ها، حمله قلبی، سکته و آسیب عصبی، از خطرات بعد از انجام پلاتین زانو است. در صورت داشتن علائم شدید تری مانند تب بالا، لرز، تخلیه ترشح از محل جراحی و قرمزی و حساسیت به همراه درد در زانو، سریعا به پزشک مراجعه نمایید. از دیگر موارد خطرات جراحی تعویض مفصل زانو، شکستن مفصل مصنوعی است. هر چقدر هم از پروتز های فلزی یا پلاستیکی با کیفیت استفاده شود، باز هم احتمال سایش آن ها وجود دارد. وارد کردن فشار و ضربه شدید به مفصل و داشتن وزن بالا، احتمال بروز خطر شکستن پلاتین را افزایش می دهد.
انواع پلاتین و ایمپلنت های فلزی
پلاتین و ایمپلنت های فلزی، در انواع مختلف و برای کاربرد های متفاوتی طراحی و تولید شده اند. در ادامه، به بررسی انواع مختلف آن می پردازیم.
- ورق: یکی از انواع مختلف ایمپلنت های استخوانی، ورق ها هستند. این ورق های استخوانی، مانند آتل عمل کرده و قطعات استخوانی شکسته و آسیب دیده را به هم متصل و محکم نگه می دارد. این ورق ها، با پیچ به استخوان مفصل وصل می شوند. برداشتن ورق های ایمپلنت استخوانی، بعد از بهبود، اختیاری است.
- پیچ: از انواع دیگر ایمپلنت ها که بیشتر از هر نوع دیگرآن کاربرد دارند، پیچ ها هستند. پیچ ها در عین سادگی، دارای پیچیدگی های مختلفی بر حسب نوع شکستگی هستند و نحوه استفاده از آن ها نیز با هم متفاوت است. پیچ ها، در اندازه های مختلف برای استخوان های متفاوت، طراحی و تولید می شوند. در برخی موارد، از پیچ ها به تنهایی یا در کنار ایمپلنت های استخوانی دیگری مانند ورق، میله یا میخ استفاده می شود.
- میله و میخ داخلی: استفاده از این ایمپلنت ها، در شکستگی برخی استخوان های بلند به منظور ثابت نگه داشتن استخوان تعبیه میله ای در حفره مرکزی استخوان، بسیار رایج است. در انتهای هر میله و میخ، پیچ هم به کار برده می شود تا از چرخش و شل شدن شکستگی جلوگیری کرده و میله را در جای خود، محکم نگه دارد. این روش ایمپلنت، در اکثر شکستگی های استخوان ران و درشت نی کاربرد دارد.
- میله و سیم: از سیم، برای اتصال استخوان ها به یکدیگر استفاده می شود. این روش ایمپلنت استخوانی، به منظور نگه داشتن قطعات استخوانی کوچکی که امکان استفاده از پیچ برای تثبیت آن ها وجود ندارد، به کار می رود. در اکثر موارد، سیم به همراه سایر ایمپلنت های داخلی استخوان به کار برده می شود. با این حال، استفاده از سیم به صورت تنهایی، برای ترمیم شکستگی های کوچک در استخوان های دست و پا نیز رواج دارد.
- تثبیت کننده خارجی: تثبیت کننده یا فیکساتور، مانند یک بست نگهدارنده عمل کرده و موجب می شود استخوان های شکسته در وضعیت مناسبی به طور ثابت بمانند. در این روش درمان، میله های فلزی یا پیچ ها، با ایجاد برش های کوچک در پوست و عضله، در استخوان قرار گرفته و به یک میله ای در خارج از بدن وصل می شوند. از آن جایی که میله ها درون استخوان قرار گرفته اند، در برخی موارد، تثبیت کننده های خارجی با آتل های معمولی اشتباه گرفته می شوند. در بسیاری از موارد، استفاده از این روش برای درمان موقت شکستگی های استخوانی، بسیار مفید است. به دلیل قابلیت استفاده آسان و راحت، از تثبیت کننده خارجی در اکثر بیمارانی که آمادگی لازم برای عمل جراحی را ندارند، استفاده می شود. احتمال بروز عوارضی مانند، التهاب یا عفونت با تثبیت کننده های خارجی وجود دارد اما، این احتمال، با مراقبت از زخم و مصرف آنتی بیوتیک به راحتی از بین می رود.
آیا پلاتین زانو با عوارض نیز همراه است؟
با وجود مزایای فراوان، از جمله ریسک پایین این عمل نسبت به سایر عمل های جراحی در افراد، باز هم احتمال بروز عوارض وجود دارد. هر چند، تکنیک به کار رفته توسط پزشک، انتخاب سایز و نوع مناسب پلاتین و بسیاری موارد دیگر، این عوارض را تا حد زیادی کاهش می دهند. برخی از این عوارض عبارتند از:
- احتمال بروز عفونت های جزیی در محل جراحی، که با مصرف مرتب آنتی بیوتیک و رعایت بهداشت فردی کاملا برطرف می شود.
- احتمال بروز عفونت های عمیق در ناحیه مفصل زانو، که معمولا در این موارد، عمل مجدد انجام خواهد شد.
- آسیب یا ترک خوردگی استخوان های اطراف مفصل، که ممکن است در حین انجام عمل اتفاق بیفتد.
- وجود درد در ناحیه پلاتین، که ناشی از شل بودن آن در محل جراحی است.
- احتمال در رفتگی و شل شدن پلاتین، که منجر به خارج شدن آن از محل اتصال با استخوان شده که البته در اکثر موارد، بدون نیاز به عمل مجدد، ترمیم خواهد شد.
- وجود لخته خون در محل جراحی، که از شایع ترین عوارض بعد از جراحی پلاتین است و با تجویز دارو از سمت پزشک، برطرف خواهد شد.
- ایجاد محدودیت حرکت در ناحیه مفصل مصنوعی زانو
- احتمال آسیب دیدگی عروق و اعصاب اطراف محل جراحی
- تفاوت طول پاها نسبت به یکدیگر
آیا زانوبند زاپیامکس برای درد پلاتین زانو موثر است؟
یکی از بهترین تجهیزات پزشکی عصر جدید برای درمان انواع درد زانو، زاپیامکس است. این محصول کاربردی، در درمان درد های عضلانی و بهبود درد آرتروز زانو و هم چنین درد پلاتین زانو، بسیار مفید است. فواید استفاده از زانوبند زاپیامکس، شامل مواردی مانند مقرون به صرفه تر بودن نسبت به سایر روش های درمانی، روش استفاده آسان و بی دردسر، تاثیر در مدت زمان بسیار کوتاه نسبت به روش های درمانی دیگر، عدم وجود عارضه بعد از استفاده از زانوبند، قابل استفاده برای همه اعضای خانواده و غیره می باشد.
پیشنهادی : علت آرتروز زانو در سی سالگی و راه های درمان آن
پلاتین بعد از شکستگی زانو به چه مراقبت هایی نیاز دارد؟
انجام به موقع و مرتب مراقبت های بعد از جراحی، نقش مهمی در بهبودی هر چه سریع تر بیمار دارد. در ادامه، به تعدادی از این مراقبت های پس از عمل پلاتین، اشاره می کنیم.
- مراقبت از محل جراحی: بهتر است بعد از عمل، به توصیه های پزشک درباره نحوه مراقبت از پلاتین دقت نمایید. استفاده از بانداژ، نگهداری ناحیه پلاتین به صورت تمیز و خشک، عدم استفاده از آب در دوران تاول زدن پلاتین، از موارد این مراقبت ها هستند.
- دارو ها: ممکن است پزشک اقدام به تجویز دارو های ضد التهاب و ضد درد کند تا موجب کاهش درد و التهاب ناحیه پلاتین شود.
- کنترل فعالیت ها: بهتر است پس از جراحی و در دوران نقاهت، از انجام فعالیت های سنگین خوددداری کنید تا فرآیند جراحی به خوبی تکمیل شود.
- تمرینات فیزیوتراپی: پس از جراحی، احتمال اینکه پزشک برای شما تمرینات فیزیوتراپی تجویز کند، وجود دارد. انجام این تمرینات، برای تقویت عضلات پا و بهبود حرکت و تراز پلاتین بسیار مفید است.
- رعایت توصیه های پزشکی: انجام توصیه های بعد از عمل مانند مراقبت ها، دارو ها و فعالیت های خاص از اهمیت زیادی برخوردار هستند. رعایت این توصیه ها، احتمال بروز عوارض بعد از جراحی را، تا حد زیادی کاهش می دهد.
- پیگیری های پزشکی: مراجعه به پزشک معالج، به منظور بررسی های دوره ای و پیگیری های منظم در مورد جراحی صورت گرفته، بسیار با اهمیت است.